Tarih Alan Eğitiminde Önemli Şahıslar

Konu Başlıkları

Bu günkü yazımızda önemli tarih alan eğitimcileri, yani bir nevi tarih eğitimcileri hakkında malumatlar sunacağım. Her biri kendi alanında ve bir çok alanda multifonksiyonel diye tabir edebileceğimiz aydın kişilerdir. Yazımız mütemadiyen güncellenecektir.

SELİM SABİT EFENDİ 1829 – 1911

Usul’u Cedid’in öncüsü olmuştur. Avrupai eğitimin Osmanlı Devletine taşınmasında önemli bir rol oynamıştır.
Bu yönüyle İlk MODERN OSMANLI PEDAGOGU kabul edilmektedir.
Süleymaniye’de açtığı NUMUNE MEKTEBİNDE yeni yöntemleri uyguladı.
KARA TAHTA, ELİFBA-İ OSMANÎ , VE YENİ HARFLERİ (P,Ç,J,N) Osmanlı’ya getiren kişidir.
Öğretmenler için kılavuz niteliğinde bir kitap olan REHNÜMA-İ MUALLİMİN isminde bir eser yazmıştır. Bu eserde ” Rehnümâ-yı Muallimîn’de çeşitli derslerin öğretimine dair bazı özgün fikirlere de yer verilmiştir. Bunların en önemlisi, o tarihe kadar okuma öğretiminde kullanılan hece yöntemi (usûl-i teheccî) yerine ses yöntemini (usûl-i savtiyye) koymasıdır. Aritmetikte dört işlem ve basit problemlerin parmak veya hububat taneleriyle yapılmasını, coğrafya derslerinde harita ve küre kullanılmasını, harita çizdirilmesini önermektedir.”
Darulmuallimin’de dersler vermiştir.

“Selim Sâbit Efendi öğretmenlerin sahip olması gereken niteliklerle ilgili bazı görüşler de ileri sürmüştür. Ona göre öğretmenler yirmi beş yaşından genç olmamalı, edep sahibi, sabırlı, şefkatli, olgun ve iyi ahlâklı olmalıdır. Rousseau’nun Emile adlı eserinde belirtildiği gibi ilkokul öğretmenliği için kadınlar tercih edilmelidir. Çünkü kadınlar erkek öğretmenlere nisbetle daha sabırlı ve şefkatlidir. Bu sebeple erkekler zorunlu olmadıkça sıbyan mekteplerinde öğretmen yapılmamalı, eğer yapılacaksa çoluk çocuk sahibi ve olgun yaşta olanlar tercih edilmelidir. Selim Sâbit Efendi, öğretmenlere öğrencilerle ilgili gelişmeleri ve veliler hakkındaki bilgileri kaydetmeleri için bir defter tutmalarını önermektedir. Rehnümâ-yı Muallimîn’de öğrenci davranışlarına dair ilke ve öğütlere de yer verilmektedir. Ayrıca eserde sınıf yönetimi, disiplin ve rehberlik, ölçme ve değerlendirme gibi konularda dönemi için yeni denebilecek görüşler bulunmaktadır.”

SATI BEY 1880 -1968

1908 yılında Darulmuallimin’de ( Günümüzde Çapa Fen Lisesi ) müdür oluyor ve İsmail Hakkı Baltacıoğlu gibi önemli bir eğitimciyi müdür yardımcısı yapıyor.
Tedrisat-ı İbtidaiyye Mecmuası adında bir yazı serisi kaleme alıyor.
Diğer bir eseri Ümit ve Azim, Vatan İçin
Terbiye dergisi çıkartıyor.
YENİ MEKTEB adında bir kız öğretmen okulu açıyor (1915)
ARAP milliyetçiliği üzerine çalışmalar yapmıştır.
FENNİ TERBİYE eseri çok önemli kabul edilir ve Osmanlı’da Pedagoji alanında yayınlanan ilk Türkçe eserdir.
Emrullah Efendinin “Tuba ağacı nazariyesini” eleştiren kişi olarak tanınır.
Darulmuallimin’de tatbikat mektebi kurdurmuştur.
Suriye’de maarif nazırlığı yapmıştır.

SAFFET PAŞA 1815 -1883

1869 Maarif-i Umumiye Nizamnamesini yazmıştır.
Sıbyan okullarında MUHTASAR TARİH-İ OSMANİ, Rüştiye okullarında ise TARİH-İ UMUMİ ve TARİH-İ OSMANİ okutulması kararlaştırılmıştır.
Okullarda vatan sevgisine vurgu yapılmasını önermiştir.
Tarihi öğretirken hikayeleştirme yöntemi kullanılmalıdır.
İyiyi överken, kötüyü yermeyi önerir.
Neden – Sonuç ilişkisi ve muhakeme olmamalıdır. (İlk ve ortaokul)